این مقاله در مجله چیلان، ویژه نامه بومی سازی و ساخت داخل در زنجیره فولاد، در اسفندماه 99، صفحه 46 به چاپ رسیده است.

مزیت ملی 10 میلیون دلاری با محصولات دانش بنیان

سید عباس کلانتر
مدیرعامل گروه دانش بنیان پاترون

شدید ترین تحریم هایی که ایران به خود دیده است، کلید واژه ی مشترک سیاستمداران داخلی و خارجی در قریب به یک دهه و مخصوصا 3 سال اخیر بوده است. فارغ از فشارهای اقتصادی بی مانندی که به مردم کشور عزیزمان در زمینه تامین حداقل مایحتاج روزمره وارد گردید، در صنایع مختلف کشور نیز، تحریم ها باعث مشکلات فراوانی گردیدند. باید بپذیریم که تحریم شر مطلق نیست و مزایایی هم دارد، از نظر گروه پاترون فرصت هایی که تحریم ها در اختیار صنعت گذاشت باعث توانمندی و خودباوری در تامین کنندگان و مصرف کنندگان در زمینه های مختلفی که قبلا جرات ورود به آن را نداشته اند گردید.
به عنوان مثال هنگامیکه بزرگترین تولید کنندگان نسوز دنیا در ایران حضور داشتند، پاترون نیز به عنوان یکی از شرکت های پیشرو در زمینه انجام فعالیت های مبتنی بر دانش می توانست محصولات دانش بنیانی که امروز به راحتی توسط فولادسازان مصرف می شود را تولید نماید ولی آنروز آیا کسی حاضر بود به این شرکت فرصت تست و توسعه محصول بدهد؟ قطعا پاسخ منفی است. اما زمانی که دیگر آن غول های نسوز از بازار ایران رخت بر بستند همه به این صرافت افتادند که شاید بشود با کیفیت حتی کمتر محصولی داخلی در اختیار داشت. اما آیا امروز کیفیت محصولات بومی سازی شده از نمونه های خارجی کمتر است؟ مجددا پاسخ منفی است.
البته بایستی با افتخار بگوییم گروه دانش بنیان پاترون سال ها قبل از اینکه بحث تحریم و بومی سازی مطرح باشد شروع به کار روی محصولاتی که در ایران تولید نشده بودند نمود و توانست برای اولین بار پودر قالب ریخته گری را تولید نماید و به همین دلیل دانش بنیان شناخته شود.

لازم به ذکر است گروه پاترون نیز مانند مشتریان خود نیازهایی داشته و دارد که گرچه بسیاری از آنها در حال حاضر به صورت داخلی نیز تولید می شود ولی هنوز راه زیادی تا رسیدن به کیفیت استاندارد و مد نظر پاترون دارند. از جمله ی این نیازها، می توان به میکسر جرم های نسوز اشاره نمود که انواع مختلف آن با طرح های کپی از شرکت هایی مانند آیریش و دیگران در حال تولید است ولی هنوز به آن کیفیتی مشابه نمونه های خارجی نرسیده اند. از دیگر نیازهای این شرکت می توان به دستگاه پاکت پر کن اشاره کرد که نمونه های داخلی هنوز نتوانسته اند حتی به تکنولوژی و کیفیت شرکتی مانند وبستر انگلستان نزدیک گردند.

در زمینه تامین تجهیزات آزمایشگاهی گروه پاترون تصمیم گرفت با استفاده از دانش نیروهای جوان و نخبه خود به تولید برخی از این تجهیزات به صورت درون سازمانی بپردازد که در این زمینه موفق شدیم به عنوان گام های نخست، چندین تجهیز آزمایشگاهی نه چندان پیچیده را با استفاده از دانش درون سازمانی با کیفیت بسیار بالا و هزینه ای بسیار پایین تر از قیمت های موجود در بازار بسازیم.
گروه پاترون در سال های اخیر جهت انجام پروژه های تحقیقاتی و پژوهشی جهت تولید برخی محصولات، دو قرارداد با دانشگاه یزد به ارزش بیش از 2 میلیارد ریال امضا نموده است. همچنین جهت تولید برخی از تجهیزات تولید خود با برخی از تولیدکنندگان داخلی قرارداد های ساخت عقد و به اجرا در آمده است که به علت ماهیت دانش بنیان و حفظ محرمانگی از ذکر نام تجهیز و تولیدکننده آن معذوریم.

محصولات بومی سازی شده توسط گروه پاترون به صورت یک لیست خلاصه شامل موارد زیر هست:
– پودر قالب ریخته گری برای اولین بار در ایران در سال 93
– ملات سفید دریچه کشویی پاتیل با نام پاترومور (چایگزین رزیتکت RHI)
– پودر قالب ریخته گری به صورت گرانوله با استفاده از تکنیکی به جز روش مرسوم اسپری درایر
– جرم ریختنی آلومینایی نانو باند (مشابه جرم های کامپک سل شرکت RHI)
– روانساز صفحات اسلایدگیت با نام مولی پات (مشابه مالی پل شرکت FUCHS)
– تولید پوشش الکترود گرافیتی جهت کاهش ضریب مصرف الکترود برای اولین بار در ایران و ثبت اختراع این محصول

از میان محصولات فوق، ملات سفید دریچه کشویی، پودر قالب ریخته گری و پوشش الکترود گرافیتی برای اولین بار در ایران توسط این گروه تولید شده است.
همچنین در خصوص لیست فوق، گروه پاترون چندین تفاهم نامه و قرارداد فروش با بزرگترین شرکت های فولادسازی داخلی دارد که ذکر تمامی آنها از حوصله این مطلب خارج خواهد بود ولی به صورت خلاصه می توان به موارد زیر اشاره نمود:
– قرارداد فروش ملات سفید اسلاید گیت با مجتمع فولاد مبارکه، ذوب آهن اصفهان، فولاد کاره جنوب کیش، فولاد هرمزگان و غیره
– دوسال قرارداد تامین پودر قالب ریخته گری با ذوب آهن اصفهان و همچنین فروش به شرکت فولاد آلیاژی ایران برای گریدهای خاص، فولاد اسفراین و غیره
– قرارداد فروش پوشش الکترود گرافیتی (الکوپات) با مجتمع فولاد مبارکه، ذوب آهن پاسارگاد، فولاد ارفع یزد، فولاد هرمزگان و فولاد کاوه جنوب کیش
– تست پودر قالب ریخته گری گرانوله در مجتمع اسفراین، فولاد ارفع، فولاد مبارکه و غیره و تولید صنعتی این محصول
– تفاهم نامه با فولاد اسفراین برای الکوپات (پوشش الکترود گرافیتی) و پاترومور (ملات سفید)
– قرارداد فروش روانساز صفحات اسلاید با چندین شرکت
– قرارداد فروش جرم ریختنی نانو باند جهت استفاده در دلتای سقف کوره قوس الکتریکی یا به صور ت محصول پیش ساخته از قبیل ول بلوک های پاتیل با مجتمع اسفراین، ذوب آهن اصفهان، فولاد هرمزگان و غیره
میزان صرفه جویی ارزی تقریبی از مجموع فروش محصولات فوق برای کشور تا کنون بیش از 10 میلیون دلار بوده است.
یکی از موارد مهم و افتخار آمیزی که در خصوص یکی از محصولات پاترون یعنی پودر قالب ریخته گری گرانوله وجود دارد، این است که به صورت معمول برای گرانول سازی این پودر از روش اسپری درایر استفاده می گردد ولی این شرکت پس از سالها تحقیق و توسعه توانست با همکاری یکی از سازندگان تجهیز داخلی و همچنین با استفاده از یک فرمولاسیون خاص جهت تولید انواع گرید، این محصول را با کیفیتی کاملا مشابه با نمونه های خارجی از نظر شیمیایی و با تنها 10 درصد اختلاف در زمینه پخش شوندگی ولی در عوض با قیمتی حدودا 40 درصد پایین تر از نمونه های خارجی تولید نماید که این موضوع به کاهش هزینه چندین میلیارد تومانی در سال برای فولادسازان خواهد شد. همچنین این محصول به تنهایی پتانسیل جلوگیری از خروج ارز تا 4 میلیون دلار را خواهد داشت.